Powered By Blogger
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ελληνικη ριζα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ελληνικη ριζα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Ἑλληνικὲς λέξεις, ποὺ ταξίδευσαν... (μέρος γ´ )

*CEMETERY< παλ. γαλ. cimitiere< λατ. coemeterium < ἀρχ. ἑλ. κοιμητήριον.



*CHURCH< παλ.Αγγλ. cirice< παλ.Γερμ.*kirika< ἑλ. Κυριακὴ 

[οἰκία] (οἶκος τοῦ Κυρίου) =Ἐκκλησία· ἡ λέξη "κυριακὸν" 

χρησιμοποιεῖτο ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς ἀπὸ τὸ 300 μ.Χ., ἂν καὶ 

λιγότερο ἀπὸ τὶς λέξεις :"ἐκκλησία" ϗ "βασιλικὴ" 



*COLLAGE/ΚΟΛΛΑΖ(ἀντιδ.)[ἑλληνιστί χαρτεπικόλληση.]< γαλ. 

collage< coller< colle< ἀρχ. κόλλα.


[παρομοίως καὶ τὸ ΚΟΛΛΑΝ]





*CHART<παλ.γαλ. charte< λατ. charta< ΧΑΡΤΗΣ (ἴδια καὶ ἡ ἐτυμολογία τῆς «κάρτας»)




*DISASTER<δυσ[οίωνος] άστὴρ. : καθ᾿ ὅτι ἡ εὐθύνη γιὰ μιὰ 

μεγάλη καταστροφὴ ῥιπτόταν στὴν δυσμενὴ θέση κάποιου 

πλανήτη.





*MARMELADE/ΜΑΡΜΕΛΑΔΑ (ἀντιδ.)< γαλ. marmelade

 <πορτ. marmelada <marmelo (=κυδῶνι)< λατ. melimelum 

(=γλυκὸ μῆλο)< μελίμηλον (=βερίκοκο)< μέλι + μῆλον





Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2010

Ξένες λέξεις... ἑλληνικὴ ρίζα

*CIRCUS (=αγγλ. τσίρκο)<λατ. circus =δαχτύλιος. όνομάστηκαν ἀρένες λόγῳ τοῦ σχήματος< ἀρχ. ἑλ. κίρκος=κύκλος


*HALO [(χέϊλο)=αγγλ. τὸ φωτοστέφανο]< ἀρχ. ἑλ. ἅλως = δίσκος τοῦ ἡλίου ἢ τῆς σελήνης


*GAMMA (γκάμμα, ἀντιδάνειο= α´ ἡ μουσικὴ κλίμακα, β´ διαδοχὴ σύμφωνα μὲ μία φυσικὴ διαβάθμιση)<ἰταλ. gamma (παλαιότερα ἡ πρώτη νότα τῆς κλίμακας ἀντὶ τῆς ντό, συνεκδοχικὰ ὅλη ἡ κλίμακα)< ἀρχ.ἑλ. γάμμα (τρίτο γράμμα τῆς ἀλφαβήτου)

*GLAMOUR/ΓΚΛΑΜΟΥΡ (ἀντιδ.)<σκωτσ. glammar<ἀγγλ. grammar=γραμματική-αἴγλη ἀπὸ τὴν κατάκτηση τῆς γνώσης καὶ μάλιστα τῆς ἀπόκρυφης <ἀρχ. ἑλ. γραμματική. [γκλάμουρ, ἑλληνιστί: αἴγλη, λάμψη· ἡ γοητεία, ἡ ἀκτινοβολία ποὺ ἐκπέμπει κάποιος/κάτι]

*PASTE[πέϊστ]=ἀγγλ. ζυμάρι<ἰτ.PASTA[πάστα]=ζυμαρικά<ἑλ. μσν. παστὴ=χυλὸς βρώμης/χυλὸς φαγητοῦ πασπαλισμένο μὲ ἁλάτι<ἀρχ.πάσσω=πασπαλίζω, περιχέω. (ἐπίσης λέξεις ὅπως: παστίτσιο, pastry, pastel, pâté κ.ἀ.)

*PIZZA (πίτσα) < ἰταλ. pizza= τάρτα, πίττα < μσν. ἑλλ. πίττα, μὲ τὴν σημερινὴ σημασία. < ἀρχ. ἑλλ. πίττα (στὴν ἀττικὴ διάλεκτο) ἢ πίσσα= ἡ σημερινή μαύρη πίσσα. προφανῶς λόγῳ τοῦ χυλώδους τῶν ὑλικῶν τῆς πίττας, πρὶν τὸ ψήσιμο.

Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2010

Ξένες λέξεις.. ελληνική ρίζα


*BALL/BALLET (χορός/μπαλλέτο άντίστοιχα)<  ἀρχ. 

βαλλίζειν=ἀναπηδῶ, χορεύω  [ἄρα : μπαλλέτο, μπαλλαρίνα...μὲ 

δύο "λλ" ὅταν γράφωνται στὰ ἑλληνικά]


*BISHOP<παλ. Αγγλ. biscoep<λατ. episcopus< ἐπίσκοπος

*BOUTIQUE(γαλ. =μαγαζί ρούχων, πρὶν τὸ 1953, κάθε μικρὸ 

μαγαζὶ)<botica<λατ. apotheca<ἀποθήκη 


*ΒΟΤΤLE (αγγλ. «μπουκάλι»)<παλ.Γαλ. boteille< Λατ. buticulla< 

Λατ.butis< βυτίο<αρχ. πυτίνη


*BOX (ἀγγλιστὶ «κουτὶ»)<Λατ. buxis<πυξὶς-ίδος(ξύλινο κουτὶ)

<πυξὸς (ἀειθαλλὲς δενδρύλλιο)


*BRACELET<ὑποκορ.γαλ. bracel< bracchiale< brachium< 

βραχίων



*BRILLIANT<γαλ. briller< ἰτ. brillare< berillare< λατ. beryllus< 

βήρυλλος (πολύτιμος λίθος)