ΗΧΟΣ (πόθεν ἔρχεται;) ΗΧΩ, ΙΑΧΗ;

Στὰ ἀρχαῖα πρόκειται ἀρχικῶς γιὰ τὴν λέξη «ἡ ἠχή», στὰ δωρικὰ « ἀχά », ἀργότερα ἔγινε «ἦχος». 

Σήμαινε δέ, τὸν δυνατὸ θόρυβο, τὸν ταραχώδη θόρυβο τοῦ ὄχλου, ἀλλὰ καὶ τὸν ρόχθο (τὸν ταραχώδη θόρυβο τῶν κυμάτων)

Ἡ πιὸ παλιὰ βάση τῆς λέξης εἶναι ὑπὸ τὴν μορφὴ «Fαχά» , καὶ φαίνεται ἐπὶ τῆς οὐσίας νὰ εἶναι μία ἠχομιμητικὴ, ὀνοματοποιημένη λέξη, βάσει τῶν βασικῶν ἤχων ποὺ ἀρθρώνονται καὶ ἀκούγονται σὲ μία ὀχλαγωγία. 

Ἀργότερα προέκυψε τὸ ἀρσενικὸ «ἦχος» προσδίδοντας τὴν ἔννοια ποὺ ἔχουμε καὶ σήμερα. 

Ἡ λέξη «ἠχώ» σήμαινε τὸν δυνατὸ θόρυβο ἀπὸ ἀντανακλούμενο ἦχο, ἀναπαλλόμενος ἦχος, ἀντήχησις.  Τὸ «ω» λογικῶς λόγῳ τοῦ ὅτι πρόκειται γιὰ τὸ πιὸ κατεξοχὴν μακρὸ φωνῆεν.

Ἡ λέξη «ἰαχὴ» εἶναι ἐπίσης ὀμόρριζη μιᾶς καὶ θεωρεῖται ὅτι παρήχθη ἀπὸ τὸ  «FιFαχά», δηλαδὴ ἀπὸ ἀναδιπλασιασμός τῆς λέξης «Fαχά», καὶ μιᾶς καὶ πρόκειται γιὰ κραυγή, δυνατή φωνή ἢ κραυγὴ ὀδύνης, πόνου  (στὴν ὁποία περίπτωση ἀναπαράγουμε συνέχως ὄμοιους ἤχους) εἶναι εὐνόητη ἡ δημιουργία της ὑπ' αὐτὸν τὸν τρόπο. ]

Ὑπήρχαν δὲ δύο ῥήματα τὸ :  ἰάχω καὶ ἀργότερα προέκυψε καί τὸ ἰαχέω. Τὸ πρῶτο σήμαινε κραυγάζω, βοῶ.. ὅταν εἶχε ἀντικείμενο σήμαινε ἐξυμνῶ κάποιον..τὸ «ἰαχέω» σήμαινε γιουχάρω, φωνάζω κατά κάποιου.

«ἰαχὴ» σήμερα σημαίνει ἐνθουσιώδεις κραυγές, βοές.

Βάσει ἤχου δημιουργήθηκαν πάμπολες λέξεις, καὶ βάσει θεωριῶν ὅλες οἱ πρῶτες βασικὲς λέξεις κάθε λαοῦ. Βάσει λέξεων τοῦ περιβάλλοντος ἢ ζώων ἔχουμε πλῆθος λέξεων τὶς ὁποῖες ὀνομάζουμε ἠχοποίητες ἢ πιὸ ἐπιστημονικῶς ἠχομιμητικές.