Powered By Blogger

Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΗΝΑΣ... ΠΟΙΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΜΗΝΕΣ...

Τὸ ἀρχαῖο ἑλληνικὸ ἡμερολόγιο ἦταν σεληνιακό· ὑπολόγιζαν σεληνιακά, ἀπὸ τὴν πρώτη ἐμφάνιση τοῦ λεπτοῦ δρέπανος τῆς σελήνης (νουμηνία) ὡς τὴν ἐπανεμφάνισή του. 
Εἶχαν ἔτσι 29 μέρες καὶ 13 ὧρες. Ἔτσι, πρακτικὰ ἔβαζαν ἐναλλάξ 29 καὶ 30 ἡμέρες. (πλήρεις καὶ κοῖλοι μῆνες ἀντίστοιχα)
Διχομηνία ἦταν ἡ ἡμέρα τῆς πανσελήνου, ποὺ χώριζε στὴν μέση τὸν μῆνα (ἀπὸ τὴν πρώτη νουμηνία ὡς τὴν ἄλλη). 
Λόγῳ, ὅμως, αὐτοῦ τοῦ τρόπου σύντομα ἀντελήφθησαν ὅτι τοῦς περίσσευαν περίπου κάθε τριετία ἀρκετὲς ἡμέρες καὶ ἔτσι θεσπίστηκε ὁ ἐμβόλιμος μῆνας Ποσειδεὼν Β´ (ὕστερος ἢ δεύτερος) ποὺ ἀποτελεῖτο ἀπὸ 30 ἡμέρες. Ἔτσι τὸ ἔτος ἔφτανε στὶς 383-384 μέρες κάθε τριετία ἀπὸ τὸ σύνηθες τῶν 354. 

(Πρακτικὰ ὑπολόγιζαν τὸ ἔτος σὲ 360 ἡμέρες καὶ τὸν μῆνα στὶς 30)


Ἡ λέξη «μήνη» ποὺ σημαίνει «σελήνη» συνδέει τὶς δύο λέξεις τόσο πολύ, καθὼς φαίνεται μιᾶς καὶ ὁ  ἀρχαῖος «μὴν» οὐσιαστικὰ σημαίνει τὸν σεληνιακὸ κύκλος ἀπὸ τὴν μία νουμηνία στὴν ἑπόμενη.




Ὁ μῆνας στὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ διαιρεῖτο σὲ 30 ἡμέρες, τὶς ὁποῖες χώριζαν, στὴν Ἀθήνα σὲ τρεῖς κατηγορίες δέκα ἡμερῶν:
α´) «μὴν ἱστάμενος» (ἢ «εἰσίων» ἢ «ἀρχόμενος»)
β´) «μὴν μέσων» 
γ´) «μὴν φθίνων» (ἢ «ἀπιὼν»)

γενικῶς σὲ δύο κατηγορίες: α´) μὴν ἱστάμενος (τὸ πρῶτο μισό) β´) μὴν φθίνων (τὸ δεύτερο μισό)

Οἱ μῆνες ἄλλαζαν ἀπὸ περιοχὴ σὲ περιοχὴ ὀνομασία, ἀλλὰ κατὰ βάσην ἦταν:

1) Ἐκατομβαιὼν (περίπου 15 Ἰουλίου-15 Αὐγούστου) [30 ἡμέρες]
2) Μεταγειτνιὼν (περ. 15 Αὐγούστου- 15 Σεπτεμβρίου) [29 ἡμέρες]
3) Βοηδοδρομιὼν (περ. 15 Σεπτεμβρίου - 15 Ὀκτωβρίου) [30]
4) Πυανεψιὼν (περ. 15 Ὀκτωβρίου -15 Νοεμβρίου) [29]
5) Μαιμακτηριὼν (περ. 15 Νοεμβρίου -15 Δεκεμβρίου) [30]
6) Ποσειδεὼν (περ. 15 Δεκεμβρίου- 15 Ἰανουαρίου)  [29]
    Ποσειδεὼν Β' [30]
7) Γαμηλιὼν (περ. 15 Ἰανουαρίου-15 Φεβρουαρίου) [30]
8) Ἀνθεστηριὼν (περ.15 Φεβρουαρίου- 15 Μαρτίου) [29]
9) Ἐλαφηβολιὼν (περ.15 Μαρτίου-15 Ἀπριλίου) [30]
10) Μουνυχιὼν (περ.15 Ἀπριλίου-15 Μαΐου) [29]
11) Θαργησλιὼν (περ.15 Μαΐου -15 Ἰουνίου) [30]
12) Σκιροφοριὼν (περ. 15 Ἰουνίου-15 Ἰουλίου) [29]




2 σχόλια: