Powered By Blogger

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

ΣΥΧΝΟ ΛΑΘΟΣ: Τὰ κύρια ὀνόματα, ποὺ λήγουν σὲ «-ις»

  Συχνὸ φαινόμενο εἶναι ἡ ἐσφαλμένη κλίση τῶν ἀρχαίων ὀνομάτων (ἀρσενικῶν ἢ θηλυκῶν), ποὺ λήγουν σὲ «-ις», ὅπως ὁ Ἄδωνις, ὁ Πάρις, ὁ Δάφνις, ἡ Ἄρτεμις, ἡ Ἀθηναΐς... κ.ἀ.  Αὐτὰ τὰ ὀνόματα εἶναι ἀρχαῖα καὶ ὡς ἐκ τούτου κλίνονται κατὰ τὸν ἀρχαῖο τρόπο, ἐκτὸς ἂν τὰ ἐντάξῃ κάποιος στὸ νεοελληνικό σύστημα, δηλαδή : Πάρης, Ἄδωνης, Δάφνης, Ἄρτεμη, Ἀθηναΐδα... κ.ἀ. ἀντίστοιχα.


Ἔτσι ἔχουμε:
α´) γιὰ τὰ ἀρσενικὰ ὀνόματα: 
π.χ.
Ὀν. ὁ Πάρ-ις
Γεν. τοῦ Πάρ-ιδος
(Δοτ. τῷ Πάρ-ιδι)
Αἰτ. τὸν Πάρ-ι(ν)
Κλητ. (ὦ) Πάρ-ι


[Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ ὅλα τὰ ἄλλα ἀρσενικὰ λήγοντα σὲ «-ις», ὅπως τὸ ἀρχαῖο οὐσιαστικό: ὁ ὄρνις(=τὸ πουλί), τοῦ ὄρνιθος, κ.λπ.]


β´) γιὰ τὰ θηλυκά:
π.χ.
Ὀν. ἡ Ἄρτεμ-ις
Γεν. τῆς Ἀρτέμ-ιδος
(Δοτ. τῇ Ἀρτέμ-ιδι)
Αἰτ. τὴν Ἀρτέμ-ιδα
Κλητ. (ὦ) Ἄρτεμ-ις


[Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ ὅλα τὰ ἄλλα θηλυκὰ ὀνόματα λήγοντα σὲ «-ις». Ὅπως τὸ ἀρχαῖο: ἡ πατρίς, τῆς πατρίδος, κ.λπ.]

63 σχόλια:

  1. Απαντήσεις
    1. Πιθανολογείται ότι η κατάληξη σε -ις προέρχεται από τα υποκοριστικά των αρσενικών ονομάτων(το Γιωργάκι, το Γιαννάκι κλπ) κατά την τοπική συνήθεια(όπως π.χ. στη Λέσβο έχουν το αγορέλλι, το Γιαννέλλι...) και αργότερα πήραν μειωτικό χαρακτήρα... Από κάποια χρονιά και μετά το δημοτικό συμβούλιο του Ρεθύμνου πήρε απόφαση και άλλαξε την γραφή από -ις σε -ης (ίσως για να άρη τη μειωτική αυτή τάση).Από τότε στέέστελνε πιστοποιητικά με τα ονόματα αλλαγμένα σε -ης. Έτσι όταν (το 1970 έβγαλα ταυτότητα γράφομαι πλέον σε -ης. όπως και όλοι οι ΧατζηδάκΗδες...

      Διαγραφή
    2. Ο Πάρης, Η Πάρις (Χίλτον) κάπως η γυναίκα έχει θεία χάρη (εύνοια) διότι το Ιώτα στο Πάρις, φανερώνει την αμφίδρομη ουράνια ενέργεια που διαθέτη ως αναπαραγωγή το είδους

      Διαγραφή
    3. https://www.athens.co.il/ את ונה vs Paschalis Kamora - chem.uoa.gr

      Διαγραφή
    4. en.uoa.gr knowledge that evolves φυξηλις Πασχαλης Καμορα

      Διαγραφή
    5. en.uoa.gr γρυ φως ο νηχων Πασχαλης Καμοραηχων cia.gov https://www.skai.gr/news/greece/thriler-me-ton-thanato-tou-sifi-valyraki-egklima-kataggellei-i-gynaika-tou-me-epistoli

      Διαγραφή
    6. Bad Aquebash aka Paschalis Kamora metrosport.gr https://www.youtube.com/watch?v=MbAH3sLz0eU katadromeis.blogspot.com

      Διαγραφή
    7. en.uoa.gr Testis of Bορρα, Πασχαλη Καμορα bnd.bund.de https://www.skai.gr/news/greece/perissoteroi-germanoi-astynomikoi-sta-ellinika-aerodromia-petyximeni-parousia

      Διαγραφή
    8. en.uoa.gr History that enlightens Knowledge that evolves... δυνε Του, Πασχαλη Καμορα metrosport.gr 

      Διαγραφή
    9. https://www.cup.gr/book/ermineies-kvantomichanikis/ 🇬🇷🦅 Ψευσιστυξ Ελλην vs Ψυδνου Καμορα 1926 nytimes.com

      Διαγραφή
  2. εὔστοχο!!!

    τοῦ Χατζιδάκι, τὸν Χατζιδάκι, (ὦ)Χατζιδάκι...

    εἶναι ἐπώνυμο ποὺ δὲν ἔχει νὰ κάνει μὲ τὸ συγκεκριμένο κλιτικὸ σύστημα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. το γνωρίζω, ξέφυγα λίγο απ το θέμα αλλά, δεν αντιστάθηκα να μην δραχθώ της ευκαιρίας να πω τον πονο μου...

      Διαγραφή
    2. minedu.fi Toyellekaki Puforis vs item Paschalis Kamora cia.gov https://www.youtube.com/watch?v=j9oAEoN0SMA uoa.gr

      Διαγραφή
    3. en.uoa.gr o Εφ. Απτομενος aka Πασχαλης Καμορα παρεστη με bra στο δυικο χορο. nytimes.com

      Διαγραφή
    4. https://www.mossad.gov.il/eng/Pages/encontactus.aspx Bottomquark aka Paschalis Kerouarq, metrosport.gr: Τhere is a rumor that someone Joseph (Yossi) Cohen is in wheel chair. 

      Διαγραφή
    5. Διαπομπευση - Αριστοφανης Ναπυ 1926 en.uoa.gr Πασχαλης Ορχιες 1926 metrosport.gr

      Διαγραφή
    6. https://www.makthes.gr/ Mακεττια vs Πασχαλη Καμορα cia.gov

      Διαγραφή
  3. Απαντήσεις
    1. Λογικῶς τὸ ὄνομα Χάρις πρέπει νὰ ἀκολουθεῖ τῇ κλίσει τοῦ ἀρχαίου οὐσιαστικοῦ «χάρις», τὸ ὁποῖο κλίνεται:
      ἡ χάρις, τῆς χάριτος, τῇ χάριτι, τὴν χάριν, ὦ χάρι
      αἱ χάριτες, τῶν χαρίτων, ταῖς χάρισι, τὰς χάριτας, ὦ χάριτες

      Διαγραφή
    2. Συμφωνώ απόλυτα, για την περίπτωση όπου ο δικαιούχος του ονόματος επιμένει στην αρχαιόπρεπη μορφή:π.χ. ο Αδωνις Γεωργιάδης επιμένει να το γράφει με γιώτα. η Χαρις Αλεξίου το έγραφε στην ονομαστική "Χαρις". Τότε στην γενική θα το κλίνεις παρομοίως: του Αδώνιδος, της Χαριτος (και πράγματι το κάνει ο ίδιος ο κ. Γεωργιάδης, αλλά και ο αδελφός του Λεωνίδας στην τηλεόραση, (παρότι ο Αδωνις δε θυμάμαι να έχει πεί "του αδελφού μου ΛεωνίδΟΥ"). Αλλά δεν μπορούμε να λέμε "η Χαρις (Αλεξίου) της Χάρης, όπως κάνουν πολλοί...) ούτε η Μάρω της Μάρους, της Φωφούςκλπ όπως λένε μερικοί "της Μυρτούς", "Ερατούς", "Ηρούς"... Αυτές οι κλίσεις έχουν πια εκλαϊκευτεί σε απλούστερες.

      Διαγραφή
    3. Χάρις = ἡ θεία Χάρις και γυναικείο ονομα,
      Χάρης ο Θεο - Χάρης

      Διαγραφή
    4. en.uoa.gr ΠΑσχαλης Ο γραμματολιΚριφης 1926 metrosport.gr

      Διαγραφή
    5. http://uni-heidelberg.de/ Em. Boisacq gegen Paschalis Kamoracq 1926 metrosport.gr 

      Διαγραφή
    6. Και κανεις δεν αντεδρασε - Ραγκα παραγκα κατα των στεγνων και εγωπαθων ανθρωπων www.chem.uoa.gr Μητρουβρις Πασχαλης Ορχιες 1926 metrosport.gr

      Διαγραφή
  4. γιατι παρακαλώ ω χαρι και όχι ω χαρις κατά το ω Αρτεμις???

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αὐτὰ εἶναι ἰδιομορφίες τῶν ἀρχαίων.. Ἔχει νὰ κάνει μὲ τὴν παραγωγὴ τῆς λέξεως "χάρις", ἀλλὰ ἡ παράδοση τὴν θέτει σὲ κλιτικὴ "χάρι"

      Διαγραφή
    2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

      Διαγραφή
    3. ούτε κι η κλητική του Πάριδος δεν έχει κατάληξη σε -ς.

      Διαγραφή
    4. https://www.thassos.gr/ Oδωνις vs Πασχαλη Καμορα cia.gov

      Διαγραφή
  5. Εδώ πάλι, Άδωνις ο αρχαίος θεός, και Άδωνης ο Γεωργιάδης το Ήτα "Η" = μπορούμαι να δούμαι τον άνθρωπο... το Ιώτα = δύναμη κατερχόμαινη εκ άνωθεν, Θεϊκή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Άρα θα πούμε: 'είπα στη Χάρη το εξής...'
    Ή:είπα στη Χάρις...;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Χάρις = η Χάρις του θεού
    Χάρη = "θα σού κάνω τη χάρη"
    Χάρης = η Χάρης Αλεξίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εχω την εντύπωση οτι η Αλεξίου ειναι γυναικα (και μάλιστα σε υπερθετικο βαθμό)! Αρα "η Χάρη Αλεξίου". Ο Χάρης Αλεξίου, μπορει να υπαρχει (ως άνδρας) αλλά δεν φημιζεται πανελληνίως για την καλλιφωνία του!!!

      Διαγραφή
  8. Παρακαλώ πείτε μου , δεν κατάλαβα. Θα πω:"Χάρις, πες μου μάθημα"; ή "Χάρι Πες μου μάθημα";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θα πείτε σέ Μαθήτρια κορίτσι: Χάρις "πείτε μου το Μάθημα"
      Και σε Μαθητή Αγόρι: Χάρη, "πες μου το Μάθημα"

      Διαγραφή
    2. Η Χάρις σχηματίζει αιτιατική σε -ιν (Χάριν) και κλητική χωρίς το τελικό -ς (Χάρι), οπότε σε κορίτσι λέμε «Χάρι» και σε αγόρι «Χάρη».

      Διαγραφή
  9. Απαντήσεις
    1. en.uoa.gr 🇬🇷Σε γελασανε Μη χανεις το κβαντο σου
      Δεν σε τανυσε καλα ο Ριμαν δασκαλος σου
      dj j dagger: 💙Θεμελιωδες αξιωμα αμοιβαιας κατανοησης κοινης πτησης: Δεν κατεβαζουμε flagpoles
      - gᵣᵢ: Εσυ Αᵖⁱᵥ δεν εχεις μυαλο
      Aᵖᵣᵥ = gᵣᵢ Aᵖⁱᵥ
      (στο Α - δεξια της εξιωσης, ο Α εχει δυο πανω δεικτες: p, i
      Με τη βοηθεια του μετρικου τανυστη δευτερης ταξεως gᵣⁱ, ο Α - αριστερα εχει μονο 1 πανω δεικτη: τον p - ο δεικτης που κατεβασαμε, ο i, επαναλαμβανεται πανω και κατω στον Α δεξια -
      Αᵖⁱᵥ και τον μετρικο τανυστη gᵣᵢ, αντιστοιχα)
      Οπου gᵣᵢ: Αθανασια Παπαδοπουλου - παιδαγωγος

      Διαγραφή
  10. haf.gr ειναι και καραφα σισταρια πou δεν δεχονται και την αντιθετη αποψη - Αφεντης Χριστος - Ιεραπετρα - στα μεζεα σας κι ο Χριστος chem.uoa.gr nytimes.com who unlettered loggerhead Greek moderator - skai.gr in.gr documentonews.gr thepressproject.gr and all live sites have found mistake on cup.gr Better asymptotic freedom than eternal slavery,mr Trump haf.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. en.uoa.gr Mηδισα Γεωμετρη το ΣΥ σιτω aka Bulgar Paschalis Kamoraito metrosport.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Η Άρτεμις δεν κλίνεται όπως η πατρίς. Η Άρτεμις είναι οδοντικόληκτο βαρύτονο (δεν τόνίζεται στη λήγουσα), οπότε κλίνεται όπως η έρις, -ιδος, δηλαδή σχηματίζει αιτιατική σε -ιν (Άρτεμιν και σπ. Αρτέμιδα) και κλητική χωρίς το τελικό -ς (Άρτεμι).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Επιτελους, καιρο ειχα να ειδοποιηθώ για καποιο κατανοητό σχολιο, (πόσω μάλλον ορθό!).
      Και μάλιστα, μου έρχονται ειδοποιήσεις παρότι έχω απεγγραφεί απ' τη συγκεκριμένη αναρτηση!!!

      Διαγραφή
    2. milos.gr Βυβλις vs Πασχαλη Καμορα nytimes.com

      Διαγραφή
    3. en.uoa.gr Η πολιτισμενη Μη κραση Αττης, μητρουβρις Κυβελη Καμορα 1926 metrosport.gr 

      Διαγραφή
    4. ΕΚΠΑ 🇬🇷 Εξαιρετικα αφιερωμενο στην καλοαναθρεμμενη Αθανασια Παπαδοπουλου
      – Αθανασια Παπαδοπουλου: Ημουν αποτομη Ομως σαφεστατη και λιτη
      στην ισχυρη διαφωνια μου με τον Πετρελη.
      Μιχαλη, σκατα εχεις στο μυαλο σου;
      – Εμενα ρωτας; Ρωτα το πνευματικο ισοδυναμο σου, τον τεως αντρα σου, τον δυνατο 👉Gyngestol Bæ 👈politi.dk
      (gyngestol: μπιμπελο bæ: σκατα)
      ⚔️ Χημικο Αθηνας

      Διαγραφή
  13. http://epanosifi.blogspot.com Paschalis V-Ohm-it, metrosport.gr: There is a rumor that someone God is riveted in wheel chair.  

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. en.uoa.gr History that enlightens Knowledge that evolves... Πασχαλης Ηλυπτα 1926

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. en.uoa.gr 🇬🇷🦅 History that enlightens Knowledge that evolves... Καθε αλατας Βουλγαρος εχει Βουλγαρα μανα - Κι ο μητρουβρις Καμορα εχει κι ΕΛΛΑΣ θημα να metrosport.gr nytimes.com 

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Οι αντρες γραφουν επωνυμως Πασχαλης Θυλημιτρης 1926 metrosport.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. en.uoa.gr 🇬🇷 History that enlightens
    Knowledge that evolves
    Οι ανθρωποι χωρις φαντασια δεν μπορουν να επιτυχουν το ανεφικτο
    Η Αθανασια Παπαδοπουλου του Δανιηλ και της Ελενης δεν εχει καλυψει χ.
    Η πιο ομορφη εξισωση 🤎 i(γᵃ∂ₐ - m) vs 0 aka παιδαγωγου Αθανασιας Παπαδοπουλου
    Οπου a = μ
    P. Dirac

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. συγγνωμη για 1 λαθος en.uoa.gr 🇬🇷 History that enlightens
    Knowledge that evolves
    Οι ανθρωποι χωρις φαντασια δεν μπορουν να επιτυχουν το ανεφικτο
    Η Αθανασια Παπαδοπουλου του Δανιηλ και της Ελενης δεν εχει καλυψει χ.
    Η πιο ομορφη εξισωση 🤎 (iγᵃ∂ₐ - m)yψ vs 0 aka παιδαγωγου Αθανασιας Παπαδοπουλου
    Οπου a = μ
    P. Dirac

    ΑπάντησηΔιαγραφή